Fitnesskoppen beloven onthutsende fysieke resultaten: een stevigere kont, geripte buikspieren, uitpuilende biceps. Doorbraken op het gebied van voeding zijn vergelijkbaar clickbait, met aandachttrekkende, hoewel vaak niet-authentieke – wat is eigenlijk een “superfood?”-middelen om een betere gezondheid te bereiken. Vreemd genoeg, een onderwerp meestal ontsnappen aan discussie is aangetoond, keer op keer, om ons gezonder, slimmer, en meer empathische dieren: lezen.
Lezen vereist natuurlijk geduld, toewijding en vastberadenheid. Het scannen van krantenkoppen en het retweeten van kwinkslagen zal cognitief niet veel verschil maken. Dergelijke zoetigheden zijn zelfs gevaarlijk, het literaire equivalent van een suikerverslaving. Informatie verzamelen in minder dan 140 tekens is lui. De voordelen van contemplatie door middel van een verhaal bieden een ander verhaal.
De voordelen zijn talrijk, wat vooral belangrijk is in een afgeleid, smartphone-tijdperk waarin een kwart van de Amerikaanse kinderen niet leert lezen. Dit brengt hen niet alleen sociaal en intellectueel in gevaar, maar belemmert hen ook cognitief voor het leven. Een onderzoek uit 2009 onder 72 kinderen in de leeftijd van acht tot tien jaar ontdekte dat lezen nieuwe witte stof in de hersenen creëert, wat de systeembrede communicatie verbetert.
Witte stof vervoert informatie tussen gebieden van grijze stof, waar alle informatie wordt verwerkt. Lezen vergroot niet alleen de witte stof, het helpt ook informatie efficiënter te verwerken.
Lezen in één taal heeft enorme voordelen. Voeg daar een vreemde taal aan toe en niet alleen je communicatievaardigheden verbeteren – je kunt met meer mensen in bredere kringen praten – maar ook de hersengebieden die betrokken zijn bij ruimtelijke navigatie en het leren van nieuwe informatie nemen in omvang toe. Het leren van een nieuwe taal verbetert ook je algehele geheugen.
In een van de meest fascinerende aspecten van de neurowetenschap heeft taal invloed op delen van je hersenen die te maken hebben met acties waarover je leest. Als je bijvoorbeeld “zeep” en “lavendel” leest, worden de delen van je hersenen geactiveerd die betrokken zijn bij geuren. Die delen blijven stil als je “stoel” leest. Wat als ik “leren stoel” schreef? Je zintuiglijke cortex heeft net gevuurd.
Vervolgend op de openingsalinea, laten we het hebben over squats in je zoektocht naar een stevigere kont. Stel je de biomechanica voor die nodig is voor een squat. Uw motorische cortex is geactiveerd. Atleten hebben lang hun bewegingen voor ogen gehad – de service van Serena Williams; de trappen van Conor McGregor; de snelheidsuitbarstingen van Usain Bolt – om een betere vaardigheid te bereiken terwijl ze echt bewegen. Dat komt omdat hun hersenen aan het oefenen zijn. Dat wil zeggen, ze oefenen door visualisatietechnieken.
Harde bilspieren zijn één ding. Romans lezen is een geweldige manier om te oefenen mens te zijn. In plaats van sprints en stoten, wat dacht je van iets primitiever en noodzakelijker in een samenleving, zoals empathie? Als je dieper duikt in de dwaasheden van Rabbit Angstrom of de volwassenwording van Jason Taylor, voel je niet alleen hun pijn en vreugde. Je beleeft het ook echt.
In één opzicht gaan romans verder dan het nabootsen van de werkelijkheid om lezers een ervaring te geven die buiten het boek niet beschikbaar is: de mogelijkheid om je volledig in te leven in de gedachten en gevoelens van andere mensen.
Dit heeft diepgaande implicaties voor hoe we met anderen omgaan. Als je een 13-jarige jongen tegenkomt die zich misdraagt, zul je waarschijnlijk niet denken: “Nou, David Mitchell heeft over zo’n situatie geschreven en dus moet ik me ook zo gedragen”, maar misschien heb je een aantal lessen over jonge jongens die het leven aan het uitzoeken zijn geïntegreerd en toon je een genuanceerder inzicht in hoe je reageert.
isschien denk je er nog eens over na om iemand online te trollen over zijn politieke mening, want hoe lomp en onmenselijk een sentiment op het scherm ook overkomt, er zit wel degelijk een mens achter het toetsenbord die zijn gedachten uitpluist. Ik pleit niet tegen betrokkenheid, maar voor de liefde van alles wat ook maar enigszins op menselijkheid lijkt, beargumenteer het op een intelligente manier.
Omdat lezen ons inderdaad intelligenter maakt. Onderzoek toont aan dat lezen niet alleen helpt bij de vloeiende intelligentie, maar ook bij het begrijpend lezen en de emotionele intelligentie. Je neemt slimmere beslissingen over jezelf en de mensen om je heen.
Al deze voordelen vereisen dat je daadwerkelijk leest, wat leidt tot de vorming van een filosofie in plaats van het herkauwen van een agenda, zo overheersend in reposts en online trollen. Het herkennen van de intenties van een ander mens speelt ook een rol bij het opbouwen van een ideologie. Romans zijn bijzonder geschikt voor deze taak. In een onderzoek uit 2011, gepubliceerd in de Annual Review of Psychology, werd overlap gevonden tussen hersengebieden die worden gebruikt voor het begrijpen van verhalen en netwerken die zich bezighouden met interacties met anderen.
Spellen vergen tijd en aandacht. Hoewel de voordelen de moeite waard zijn, hebben zelfs kortere prozastukken diepgaande neurologische effecten. Poëzie lokt sterke emotionele reacties uit bij lezers en, zoals een studie aantoont, bij luisteraars. Hartslag, gezichtsuitdrukkingen, en “beweging van hun huid en armharen” werden gemeten terwijl deelnemers luisterden naar poëzie. Veertig procent kreeg zichtbaar kippenvel, net als bij het luisteren naar muziek of het kijken naar een film. En wat hun hersenpan betreft:
Hun neurologische reacties leken echter uniek te zijn voor poëzie: Scans die tijdens het onderzoek werden gemaakt, toonden aan dat het luisteren naar de gedichten delen van de hersenen van de deelnemers activeerde die, zoals andere studies hebben aangetoond, niet worden geactiveerd bij het luisteren naar muziek of het kijken naar films.
Deze reacties traden meestal op aan het eind van een strofe en vooral aan het eind van het gedicht. Dit sluit goed aan bij onze inherente behoefte aan verhaallijnen: bij gebrek aan een conclusie creëren onze hersenen er automatisch een, wat natuurlijk tot veel verdriet en leed leidt wanneer onze speculaties onjuist blijken te zijn. In plaats daarvan zouden we ons meer tot poëzie moeten wenden:
Er is iets fundamenteels aan de poëtische vorm dat impliceert, creëert en plezier inboezemt.
Of het nu een vers van Amiri Baraka of een trilogie van Margaret Atwood is, aandacht is belangrijk. Onderzoek aan Stanford toonde een neurologisch verschil aan tussen lezen voor je plezier en geconcentreerd lezen, als voor een test. Het bloed stroomt naar verschillende neurale gebieden, afhankelijk van hoe er wordt gelezen. De onderzoekers hopen dat dit aanknopingspunten biedt om cognitieve trainingsmethoden te verbeteren.
Ik heb levendige herinneringen aan mijn relatie met lezen: op mijn vijfde probeerde ik mijn eerste boek te schrijven (Enge Monster Verhalen); ik maakte een nepkrant na de schietpartij in de metro van Bernard Goetz toen ik negen was en mijn moeder schold me uit omdat ik “aan zulke dingen dacht”; op een weekendochtend zat ik in de kelder van mijn huis in de buitenwijken van Jersey, vastbesloten om Charlie en de Chocoladefabriek helemaal uit te lezen, wat ik ook deed.
Lezen is als elke vaardigheid. Je moet het oefenen, regelmatig en voortdurend. Hoewel ik Enge Monsterverhalen nooit heb afgemaakt (of er eigenlijk nooit aan ben begonnen), heb ik wel negen boeken geschreven en er onderweg nog duizenden gelezen. Hoewel het moeilijk te zeggen is of lezen me slimmer of een beter mens heeft gemaakt, stel ik me graag voor dat het wel zo is.
Wat ik wel weet is dat het leven een stuk minder zinvol zou lijken als we geen verhalen met elkaar zouden delen. Er bestaan veel manieren om verhalen door ruimte en tijd te verspreiden, maar ik vind er geen zo plezierig als een nieuw boek openslaan en opgaan in een verhaal. Onderweg ontdek je altijd wel iets diepzinnigs.
Derek is de auteur van Whole Motion: Training Your Brain and Body For Optimal Health. Hij woont in Los Angeles en werkt aan een nieuw boek over spiritueel consumentisme. Blijf in contact via Facebook en Twitter.